Na jaren van plannen, overleg en dromen is het eindelijk zover: de bibliotheek van Opwijk heeft een grondige metamorfose ondergaan. De vernieuwde bib straalt openheid en warmte uit, met een frisse inrichting, duurzame aanpassingen en meer ruimte voor ontmoeting. Kersverse bibliothecaris Kristen Callaert blikt tevreden terug op het lange traject dat tot deze vernieuwing leidde.
Van noodzaak tot realiteit
“Er was al lang nood aan vernieuwing,” vertelt Callaert. “We zaten qua inrichting echt achter op andere bibliotheken — zelfs een zelfscan hadden we nog niet. Daarnaast was het gebouw dringend aan vernieuwing toe: het dak en de ramen moesten beter geïsoleerd worden, de verlichting duurzamer. Er lagen ook klimaatdoelstellingen op tafel waaraan voldaan moest worden.”
De werken kaderden bovendien in een ruimer renovatieproject op de site van het gemeenschapscentrum. “Er waren ook plannen voor de zaal van het gemeenschapscentrum en de artiestenvoorzieningen. De bib ging dus mee in dat verhaal. Uiteindelijk is alles samengekomen, en konden we van start.”
Een werk van lange adem
Het proces, zegt Callaert, was er één “van zeer lange adem”. “Van de eerste ideeën tot de opening zijn jaren voorbijgegaan. We hebben samengezeten met het diensthoofd vrije tijd, de dienst gebouwen, ICT en de bibmedewerkers zelf. Lang dachten we: we kunnen maar dromen. Tot er plots wél budget kwam voor meubilair, en we zelfs een visualisatie kregen. Vanaf dan begon het te leven.”
Open, licht en uitnodigend
De nieuwe inrichting is niet enkel praktischer, maar ook gezelliger. “De oude bib was donker, met hoge rekken waar je niet doorheen kon kijken. Nu is alles open en licht. We hebben gekozen voor lagere rekken in het midden en hogere tegen de muren, wat de ruimte veel luchtiger maakt.”
Ook de indeling veranderde volledig. “De kinderhoek zat vroeger helemaal achteraan, wat niet ideaal was. Nu staat die vooraan, met een podium dat multifunctioneel gebruikt wordt — voor voorleesmomenten, maar ook gewoon om te spelen of te lezen. Er is zelfs een boom waarin de nieuwste boeken worden gepresenteerd. Het is zo’n mooi, organisch geheel geworden dat echt uitnodigt om te blijven.”
Naast de kinderhoek zijn er overal in de bib comfortabele lees- en werkplekken. “Vroeger hadden we een soort reftergevoel, met grijze tafels en harde stoelen. Nu zijn er gezellige hoekjes, zeteltjes, tafels met laadpunten, computers die vrij te gebruiken zijn en zelfs een soort ‘leescocoon’. We merken dat mensen hier nu gewoon komen zitten, werken of lezen, zonder noodzakelijk iets uit te lenen. Dat is nieuw, en heel positief.”
Meer contact door zelfscan
Een van de grootste veranderingen is de introductie van de zelfscan. “Dat heeft onze manier van werken volledig veranderd,” zegt Callaert. “Vroeger stonden we constant op ons eilandje achter de balie te scannen, waardoor we weinig contact hadden met bezoekers. Nu kunnen mensen zelf hun boeken registreren, en hebben wij tijd om rond te lopen, te praten, te helpen. We staan versteld van hoeveel vragen en gesprekken daaruit ontstaan. Van mensen die boekentips geven tot praktische vragen naar de plaats van een specifiek boek. De bib leeft nu echt.”
De overgang naar deze zelfscankassa’s verliep over het algemeen zeer vlot. “We hebben de interface bewust herkenbaar gehouden, zoals in andere bibliotheken. De meeste bezoekers waren snel gewoon aan het systeem. We zijn in het begin ook bij die kassa’s gaan staan om mensen die wat hulp nodig hadden, wegwijs te maken.”
De bib als ‘derde plek’
Voor Callaert is de vernieuwde bibliotheek meer dan een uitleenplek: “We willen een laagdrempelige, warme plek zijn waar iedereen welkom is. Of je nu komt lezen, studeren, werken of gewoon even wil zijn.” Die derde plek, de plek naast werk en thuis, waar mensen wat tijd kunnen doorbrengen en elkaar kunnen ontmoeten, kan de vernieuwde bib nu zeker zijn. “Met onze werkplekken, laadpunten, computers en zithoeken bieden we die rol nu echt aan. Tegelijk blijft onze collectie onze kern. Die is sterk en relevant, en dat willen we zo houden. Een mooie bib is belangrijk, maar zonder goede boeken klopt het plaatje niet.”
Trots op licht en ruimte
Gevraagd naar haar persoonlijke favoriete aspect, hoeft Callaert niet lang na te denken. “Het licht en het plafond. Dat opent de hele ruimte. Het geeft het gevoel van adem, van welkom. Alsof we in de mooiste huiskamer van Opwijk zitten. En dat is eigenlijk precies wat we wilden bereiken.”
Toegankelijk, relevant en maatschappelijk van waarde
Als ze de nieuwe bibliotheek in drie woorden moet vatten, kiest Callaert resoluut voor:
toegankelijk, relevant en maatschappelijk van waarde.
“De bib is vandaag opnieuw mee met haar tijd: duurzaam, open en verbonden met de gemeenschap. En dat voel je in elke hoek.”
Interview door Laura Mathijs