Drie jaar lang trekt De Kleine Expeditie – projectbureau voor erfgoed en musea – door de Rand en slaat -letterlijk- haar tenten op in buurten en wijken om via ontmoetingen en het luisteren naar bewoners en passanten verhalen in kaart te brengen. Vragen als “Wat is de Rand?”, “Hoe is de Rand geworden tot wat ze vandaag is?”, en “Waar -letterlijk en figuurlijk- evolueert de Rand naartoe?” Cultuur Noordrand ondersteunt dit intensief participatief erfgoedproject. De gezanten van De Kleine Expeditie gaan op zoek naar de dynamieken die een plek karakter hebben gegeven en luisteren naar de verhalen van de mensen die hier vandaag wonen, werken en leven. Hun ontmoetingen op verschillende plekken in de Rand brengen ze mooi in kaart. En met die kaarten schrijven ze een atlas: De Randatlas!
Hoe gaat Randatlas concreet te werk? Tijdens de ‘expeditie’ in een bepaalde stad of gemeente wordt een kaart uitgerold waarop mensen nota’s kunnen maken. De begeleiders van Randatlas stellen vragen zoals “Waar woon/werk je?”, “Waar ga je naar school?”, “Welke plekken zijn voor jou belangrijk?”. Deze vragen zijn een opstapje om een aangenaam gesprek aan te gaan en om zodoende meer informatie op te rakelen over de geschiedenis van de regio. Naast het invullen van een landkaart kunnen deelnemers ook belangrijke gebeurtenissen en persoonlijke anekdotes op een tijdlijn plaatsen.
Randatlas focust eveneens op het traject dat mensen tijdens hun leven afleggen: “Waar ben je geboren, waar heb je gewoond en wat zijn je toekomstplannen?”. Ten slotte worden bewoners van de Rand ook door de begeleiders van Randatlas uitgenodigd voor het beantwoorden van een enquête waarbij ze op een informele manier kunnen vertellen over hun relatie met de buurt en hoe zij het leven ervaren. Een steeds verder uitbreidende Randatlas had reeds expedities in Beersel, Vilvoorde, Haren, Ternat, Drogenbos, Dilbeek, Wemmel en Zellik. De expedities zijn stuk voor stuk gekaderd in een warme en familiale context en zijn voorzien van animatie voor jong en oud.
foto door Lander Loeckx
Expeditie Zellik
Wij gingen de sfeer opsnuiven op de expeditie in Zellik (Asse) tijdens het afgelopen hemelvaartweekend. Daar werd het kamp opgetrokken in het Breughelpark.
De eerste dag was Randatlas aanwezig op het Feest in Breughelbroek en konden mensen op ongedwongen en gemeenzame wijze de kaart van Zellik aanvullen met plaatsen, gebeurtenissen groot of klein die hen na aan het hart liggen of een stempel op hun levenswandel hebben gedrukt. De deelnemers kregen ook de kans om hun persoonlijk traject op een gemeenschappelijke tijdlijn neer te pennen. Zo groeven ze niet enkel in hun eigen verleden, maar maakten ze ook kennis met de verhalen van mede-Zellikenaren, waardoor ook weer nieuwe herinneringen en anekdotes naar boven kwamen.
Op dag twee werd de expeditie voortgezet door enquêtes af te nemen bij de plaatselijke bewoners van het Breughelpark. Deze enquêtes waren een opstapje om een fijn gesprek aan te gaan over wat het betekent om in de regio te wonen, werken en leven. Hierbij konden aanwezigen eventueel ook notities maken op de gekende landkaart. Het Alibicollectief -een Brussels rondreizend theatercollectief opgericht door Pat Van Hemelrijck- zorgde voor een verbindende namiddag voor de bewoners van de wijk ‘Breughelpark’ met hun ludieke muziektheaterstoet ‘Terrapotart’ en de daaropvolgende spelletjes en activiteiten voor kinderen.
Op dag drie van de expeditie ging Randatlas in gesprek met de bewoners van woonzorgcentrum Spanjeberg en werd een fotoreportage gemaakt langs de grenzen van Zellik. Het kamp werd de dag erna beëindigd in de Zellikse tuinen van de Molenbeeklaan met een ontbijtpicknick.
Na Dilbeek, Wemmel en Zellik trok De Kleine Expeditie voor onze regio in september ook naar Kampenhout en Zaventem. Ook scholen, woonzorgcentra en erfgoedverenigingen werden betrokken in de organisatie om diverse inwonersgroepen van alle leeftijden aan het woord te krijgen. Dit zorgde voor een mooie oogst van boeiende lokale verhalen. Nu is het uitkijken naar het resultaat: de neerslag van al die verhalen.
Houd de website van Randatlas in het oog voor verder nieuws!